İş akdi ile fazla çalışma hususları düzenlenirse bu onayın alınmasına
gerek olmayabilir. Bunun yanında fazla çalışma süresinin toplamı bir
yılda iki yüz yetmiş saatten fazla olamaz.
Bu sınır, daha fazla “fazla çalışma” yapılması halinde insan olma
halinin ihlali sonucunun doğması varsayımına dayanmaktadır. İnsanın
sağlığını koruma anlamında bir sınır olarak İş Kanunu’nda yer almaktadır.
Zorunlu nedenlerle fazla çalışma
4857 sayılı yasanın 42. maddesinde zorunlu hallerde fazla
çalışmanın nasıl yapılacağı belirtilmiştir. Buna göre gerek bir arıza
sırasında, gerek bir arızanın mümkün görülmesi halinde yahut makineler
veya araç ve gereç için hemen yapılması gerekli acele işlerde yahut
zorlayıcı sebeplerin ortaya çıkmasında, işyerinin normal çalışmasını
sağlayacak dereceyi aşmamak koşulu ile işçilerin hepsi veya bir kısmına
fazla çalışma yaptırılabilir. Bu durumda işçinin dinlenme süresi de ayrı
olarak düzenlenmektedir.
Olağanüstü hallerde fazla çalışma
4857 sayılı yasanın 43. maddesinde olağanüstü hallerde fazla
çalışmanın nasıl yapılacağı belirtilmiştir. Buna göre de seferberlik
sırasında ve bu süreyi aşmamak şartıyla yurt savunmasının gereklerini
karşılayan işyerlerinde fazla çalışmaya lüzum görülürse, işlerin çeşidine
ve ihtiyacın derecesine göre, Bakanlar Kurulu günlük çalışma süresini,
işçinin en çok çalışma gücüne çıkarabilir.
Bu suretle fazla çalıştırılan işçiler için verilecek ücret de aynı
yasanın 41. maddesinin birinci, ikinci ve üçüncü fıkraları hükümlerine
göre uygulanır.
30
İ Ş Ç İ – İ Ş V E R E N İ L İ Ş K İ L E R İ N D E P O T A N S İ Y E L U Y U Ş M A Z L I K : F A Z L A Ç A L I Ş M A
Ü N S E V E R
X X I X